Özgüven Eksikliği Nasıl Giderilir?

Özgüven eksikliği hissetmek size bulunduğunuz ortamlarda nasıl hissettiriyor? Yada tam tersi kendinize tam olarak güvendiğinizde o ortamda kendinizi nasıl görüyorsunuz? Bu sorumun cevabı eminim herkeste farklı olacaktır. Peki bazı kişiler bu konuda hiç sorun yaşamazken bazılarımız neden tedirginlik hissediyor? İşte tam da bu noktada hepimizde farklı ölçülerde olan bir duygu devreye giriyor ; özgüven. Bu yazımızda sizlerle birlikte özgüven eksikliği nasıl giderilir?, özgüven problemi nasıl aşılır? gibi sorulara cevap arayacağız. Öncelikle özgüven nedir? Bu sorunun cevabına bir bakalım.

Öz Güven Nedir?

Özgüven duygusu doğduğumuz andan başlayıp hayat boyu geliştirilebilen bir duygudur. Kişinin kendini tanıması ve yapabileceklerinin farkına varması özgüveni ortaya çıkarır. Kendine ve dünyaya saygı duymaktan doğan cesur hareketlere yönelmenizi sağlayan çok güzel bir duygudur. Kişinin hayata karşı daha pozitif ve mutlu, girişken olabilmesi ve dengeli bir hayat sürdürebilmesi için çok önemlidir.

Benlik en kapsamlı anlamıyla, kişinin kendisi hakkında söyleyebileceği her şeyin toplamıdır.

James,1963

Şimdi sizinle bir kaç örnek inceleyelim. Mesela bir öğrenci düşünün. Bu öğrenci kendine güveni yüksek bir öğrenci ise derslerinde daha aktif olur. Bu da derslerinde ilgili olmasını ve akabinde başarıyı getirir. Şimdi iş görüşmesine giden bir kişiyi ele alalım. Özgüveni yüksek kişilerin yetkinlikleri bir yana, kişinin kendinden emin olması karşı tarafa güven verir. Örneklerimizi çeşitlendirmek adına bir örnek de ilişki kurma konusunda verelim. Tanışmak üzere olan bir çift düşünelim. İlk görüşmede kendine güveni olan kişinin daha rahat davrandığını görebiliriz. Özgüveni olmayan kişilerde ise bir kaygı hali sürekli vardır.

Özgüven eksikliği konusunda gençlerin üzerinde bir araştırma yapılıyor. Benlik saygısının ve liderlik özelliklerinin özgüvene pozitif yönde bir etki sağladığı bu araştırmada görülmüştür. Bu konuda detaylı bilgiye ulaşmak isteyenler özgüvenin liderlik ilişkisi konulu bağlantıyı ziyaret edebilirler.

Yetişkinlerde Özgüven Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Şimdi yetişkinlerde özgüveni yetersiz olan kişilerin hissettiği duygu durumlarını biraz ele alalım. Aslında belki kendinizde belki de çevrenizde bu durumların birçoğuna şahidiz.

• Kendini değersiz, kendinden emin olamayan iddiasız biri olarak görmek.
• Açık bir toplantıda fikrini söyleyememek yada herhangi bir fikir belirtmemek.
• Kendi kararlarını almada zorlanmak.
• Olumlu olayları önemsemeyip, olumsuz durumlardan ise fazlasıyla kendine pay çıkarmak.
• Sosyal ortamlardan sıkılmak.
• Kendisini değersiz gibi hissetmek.
• İçe kapanmak, suçluluk, pişmanlık
• Fiziksel olarak görünüşünü beğenmemek,
• Aşırı utangaç olmak,

gibi aslında daha saymadığımız da bir çok duyguyu içinde barındırıyor. Özgüven eksikliği olan bireyler insanların kendisini kabul etmeyeceklerini düşünebilir. Eleştirileceğini düşünmek de bu duygular arasında diyebiliriz.

İlişkide Özgüven Eksikliği

Benliğimiz de oluşan bu içsel dinamik elbette çevremizde hissedilir ölçüde kendini belli edecektir. Arkadaşlarımız, ailemiz ya da partnerimiz bizi hep bu özelliğimizle tanımlayacaktır. Özellikle bu durum birebir ilişki yaşadığımız kişi tarafından olumsuz karşılanacak. Aşılacak olan basit problemler bile altından kalkamadığınız yüklere dönüşecektir. Buna özgüven eksikliği neden olur. Bu noktada önemli olan sizin iç dünyanız. İhtiyaç, duygu ve beklentilerinizi tanımladığınız sürece karşınızdakiyle sağlıklı iletişim kurabilirsiniz.

İletişim becerilerinizi öncelikle kendinizi tanıyarak geliştirebilirsiniz. Kendinizi gerçekten iyi tanımak ve ne istediğinizi net bir şekilde bilmek iletişimde olduğunuz insan için önem arzeder. Çünkü kendimizi anladığımız ölçüde karşımızdakini anlayabiliriz. Kendi potansiyelimize uygun olmayan özgüven eksikliği olan davranışlar sergilediğimizde ilişkimiz sağlıksız bir yola doğru evrilir. Örneğin; bir kusurunuz ve hatanız olmadığı halde ufacık konularda defalarca özür dilemek, sizi karşı tarafın gözünde aşağı seviyeye indirebilir. Bunu ne kadar çok yaparsınız; gerçekten özür dilemek ile bu şekilde takıntılı hale gelmiş özür dileme noktasını önce tespit edin. Ve bu konuda direnç kazanmaya çalışın.

İlişkinizin en başlarında yaşadığınız heyecan sizi her vakit birlikte olmaya ve her sosyal faliyeti birlikte yapmaya iter. Bu doğal bir süreçtir. Fakat zamanla ilişkiniz rayına girer ve normalize olur. Kişiler kendi sosyal hayatlarına da kısmi oranda zaman ayırmak isterler. Kendi sosyal çevrelerinde geçirecekleri vakitler için onlara müsade edin ve asla baskıcı olmayın. Kendinizi ilgisiz hissetmekte en büyük özgüven eksikliği belirtilerinden biridir. Kendini yalnız hissettiğinizde çok mutsuz olursunuz. Herşeyi partnerinizle yapmak istemeniz onu bir süre sonra bunaltır. Kendinizi ona muhtaç hissettirmeniz partnerinizin gözünde sizi değersizleştirebilir. Muhtaç olmayan insan saygınlık kazanır her zaman.

Yatırımınızı bir kişiye yapmanız onu sizden uzaklaştırabilir. Sizinde çevrenize ve ailenize ayırdığınız vakitle kendi benliğinize sahip çıkmanız, ayrı meşguliyetlerinizin olması sizi daha saygın kılar. Sürekli yapışık yaşamayı isteme hissinizin altında terk edilme korkusu olabilir. Herkes yeri geldiği zaman kendi kendine vakit geçirmeyi öğrendikçe ilişkiniz daha sağlıklı bir seyirde akıp gidecektir.

Bununla birlikte sağlıklı ve uzun süreli bir ilişki nasıl olmalı hakkında yazımız için aşağıdaki bağlantıyı takip edebilirsiniz.

Uzun Süreli İlişki için Neler Yapılmalı?

Aşırı Özgüven ve Zararları

Özgüven eksikliği kadar özgüvenin fazlası da tabiki insan psikolojisi için zararlıdır. ”En güçlü benim, her şeye gücüm yeter.” gibi fazla öz güvene sahip kişilerde farklı şekillerde kendini gösterebilir bu durum. Aşırı özgüven duygusu sahip kişilerde şu belirtiler görülebilir.

• Çok ciddi şekilde dikkat dağınıklığı görülür. O kadar görülür ki hatta bir konuda konuşurken bile daldan dala atladığını görebilirsiniz. Herhangi bir işe tam anlamıyla odaklanma kuramaz.
• Çok az uyku(2-3 saat) ile idare edebildiğiniz düşünür. Ama aslına yetişkin bir insan günde en az 6-8 saat uyumalıdır. Bu da gün içinde ne kadar bitkin düşürse de fazla özgüven haliyle bunun farkına varamaz.
• Fazla özgüven haliyle sonunu düşünmeden ani alınan kararlar ile kendisine veya çevresine zarar verecek girişimlerde bulunabilirler. Örneğin gereksiz yere çok para harcamak gibi, yada iş hakkında bir karar vermek gibi.
• Bu kişilerin cinsel yaşamlarında da diğer konularında olduğu gibi bir düzensizlik hali olabilir.
• Ergenlik dönemi aşırı özgüven konusunda sıklıka karşılaşılan bir dönemdir. Bu dönemin özelliği itibariyle de kişilerde çok fazla duygu durum değişiklikleri olmasıyla birlikte özgüven konusunda bazen eksiklikler bazen de aşırılıklar görülebilir.

Özgüveni aşırı abartmadan yerinde kullanmalısınız. Aşırı öz güven, sizi olumsuz yöne çekecektir.

Özgüven Eksikliği Neden Olur?

Öz güven bir huy değildir. Öz güven psikolojik bir durumdur. Dört farklı ana başlık altında özgüven eksikliği oluşabilir. Şimdi size maddeler hale açıklamaya çalışayım.

• Kişilerin kalıtımsal yapıları,
• Çevresel, kültürel ve toplumsal arka plan,
• Çocukluk tecrübeleri ve anıları,
• Yetişkinlikteki yaşam koşulları
• Dış görünüş olarak kendinizi beğenmeyebilirsiniz.

gibi sıralayabiliriz. Bunların herbirisi üzerinde uzun uzun açıklamalar yapmamız gerekir ancak şimdi özgüven konusunu tüm yönleriyle anlatabilmek için özet olarak bırakmak zorundayım.

Ailenizde size yeteri kadar destek olunmamış olabilir. En ufak bir hatanızda sizi azarlayan hatta sizi döven bir anne babanız da olmuş olabilir.
Yine en ufak bir yanlışınızda çocuğu bunu niye böyle yaptın bir daha böyle yaparsan gibi söylemlerle motivasyonunuzu düşüren bir ebeveyn de olabilir. Zorda kaldığınızda, başınıza bir şey geldiğinde sarılıp yardım isteyebileceğiniz bir anne babanızın olmaması da özgüvensiz biri olmanıza neden olmuş olabilir. Özgüven eksikliği konusunda aşağıdaki önerilerimizi uygulamaya çalışın. Bu duygunun sizde ileri boyutta olduğunu düşünüyorsanız ve desteğe ihtiyacınız olursa mustafaozay.com/iletisim adresimden bir randevu oluşturabilirsiniz.

Peki özgüven kazanmanın yolları nelerdir? yada özgüven nasıl yükseltilir gibi sorulara cevap arayalım şimdi.

Özgüveni Arttırmanın Yolları Nelerdir?

Özgüveni yerinde bir insan olmanın rahatlığını çevrenizde yada kendinizde görmüşsünüzdür. Bu size hayat boyu her alanda çok büyük değişiklikler, kazanımlar, başarılar getirir. Peki özgüven eksikliği olan insanlar ne yapmalı? İşte size rehber niteliğinde sunacağımız özgüveninizi yükseltmenin yolları!

• İlk yapmanız gereken dik durmak. Dik durmak, dik oturmak hatta dik yürümek konusunda egzersizler yapabilirsiniz.
• Yapabileceğiniz en önemli adımlardan biri gülümsemek. Gülümsemekle birlikte karşı tarafa verdiğiniz pozitif enerjiyi kullanın.
• Göz teması kurmak konusunda asla ödün vermeyin. Konuştuğunuz kişinin gözlerine bakarak onlara dinlediğinizi hissettirin.
• Bir konu hakkında tereddütününüz varsa asla konuşmayın. Emin olmadığınız bir konuda konuşurken içinizde bilmenin verdiği güven duygusu olmayınca bu karşı taraftan da hissedilir.

Öz Güveni Geri Kazanmak İçin Ne Yapmalı?

• Her şeyden önce kendi yaptıklarınızla gurur duymalısınız. Başkalarının sizi eleştirmesine izin vermemelisin. Biri sizi eleştiriyorsa mesela saçınız yoktur bu konuda şakalar yapılıyordur ya da boyunuz kısadır dalga geçiyorlardır. Böyle durumlarda sakin olun moralinizi bozmayın. Başka bir konu açın açın. Bu konuların canınızı sıkmasına izin vermeyin.
• Gerçekçi olmalısınız. Kendinizi başkalarıyla kıyaslamaktan kaçınmalısınız. Daha çok kendi yapabileceklerinize odaklanmalısınız.
• Kendi başarılarınıza odaklanmalısınız. Gün bittiğinde başınızı yastığa koyduğunuzda gün içinde yaptıklarınızı gözden geçiriniz. Gün içinde yaptığınız sizin adınıza güzel olan şeyler için kendinizi takdir etmelisiniz. Başkalarının yaptığı şeylere, aldıkları arabalarına veya aldıkları arabalarına gibi maddi, konulara takılmamalısınız. Bu tür sohbetler açıldığında konuyu değiştirmelisiniz. Kendi hoşunuza giden konulardan bahsetmelisiniz.
• Kendinize bir hedef belirleyip, hedeflerinize ulaşma adımlarınızı düzenli ve yönetebileceğiniz şekilde atmalısınız. Takım halinde hareket etmek daha güçlü bir etki yaratsa bile, bu takımın harekete geçmesini beklemek size zaman kaybettireceği için, başkalarının harekete geçmesini beklemektense, eliniz kolunuz bağlı durmamanız gerekir. Kendi düşüncelerinizi harekete geçiriniz.
• Hayatınızdaki alışkanlıklarınızı gözden geçirmelisiniz. Alışkanlıklarınızın içinde hayatınızı olumsuz yönde etkilen konuları belirleyip bunları alışkanlıklarınızın dışına atmalısınız.
• En iyi yaptığınız bir şeyden konu açın. Ve kendinizle şu konuşmayı yapın; olabilir herkesin farklı özellikleri var, ben böyleyim ama benim de iyi olan, güzel olan yanlarım var ben böyle çok mutluyum diyerek kendinizi motive ederseniz öz güveninizin kaybolmasını önlemiş olursunuz.